Dromen zijn bedrog?
Als beginnend predikant droomde ik van een kerk die meer relevantie had voor de wereld. Intussen, enkele ‘succesvolle’ kerken daargelaten, zet de ontkerkelijking door en de ‘wereld’ lijkt niet erg overtuigd van de relevantie van de kerk. Meer aandacht voor de levenskern van de eigen gemeenschap had mogelijk andere perspectieven geopend. Je moet dan wel met andere ogen naar je eigen gemeente (leren) kijken.
Alles wordt anders.
Gemeenten veranderen met de tijd omdat ook de samenleving verandert. Wat vast stond wordt vloeibaar. Zolang het nog enigszins gaat zoeken wij naar oplossingen: een charismatische predikant, een jeugdwerker, jeugdactiviteiten, aansprekende kerkdiensten, missionaire activiteiten, een ambitieus beleidsplan ... Soms leidt dit tot een (tijdelijke?) opleving. Maar in een andere gemeente leidt dit niet tot hetzelfde resultaat. Elke gemeente en situatie is anders
Een vitale kerk?
Wij vinden een kerk vitaal als er een inspirerende predikant, een eigen gebouw, goed bezochte kerkdiensten, veel jeugd, voldoende financiën, en veel actieve leden zijn. Als het minder gaat dan is daarmee iets mis en dan zoeken wij compensatie.
Eigenlijk weten wij wel, dat het in de gemeente van Jezus Christus om heel andere waarden gaat, zoals volharden in geloof, hoop en liefde. Als we onze ideeën over een vitale kerk en met andere ogen gaan kijken, dan ontdekken we zoveel wat van waarde is.
Ervaringen met kleine gemeenten
Als voorbeeld neem ik Vrije Evangelische Gemeenten. Ik kwam jaren als lid en predikant in deze gemeenten en het waren vaak kleine gemeenten.
Als tiener werd ik geraakt door de positieve sfeer in de gemeente; de warme gemeenschap; de enthousiaste gemeentezang en ‘het ruime evangelie’. Ik voelde mij bovendien aangetrokken door de idee van de autonomie van de plaatselijke gemeente. Geen hoger kerkelijk gezag dat de dienst uitmaakt in de plaatselijke gemeente.
Later heb ik deze geloofsgemeenschap leren waarderen om haar niet dogmatische manier van geloven; haar organisatie die waarde hecht aan het ambt van elke gelovige en daarom het gezag voor het beleid legt bij de geloofsgemeenschap; de grote betrokkenheid van gemeenteleden op elkaar en het missionaire verlangen.
Als predikant binnen de PKN ben ik verrast door de vele mensen die deze ‘kleine’ Vrije Evangelische Gemeenten blijken te kennen en die daarmee positieve ervaringen hebben opgedaan. Vaak gewoon om hoe zij geloven en gemeente zijn.
Ik ontdekte dat Vrije Evangelische gemeenteleden financieel veel over hebben voor hun kerk. Ik zag de waarde van de congregationalistische structuur voor kerk zijn in onze tijd.
Zoals je ziet gaat het niet over charismatische predikanten, mooie eigen gebouwen, volle kerkdiensten, veel jeugd of veel bezittingen, indrukwekkende activiteiten enz.?
Het evangelie van liefde van God in Jezus Christus heeft deze kleine gemeenten op een eigen manier gevormd. Zolang gelovigen zo geraakt worden door het evangelie en zich samen laten voegen tot gemeenten die daaraan uitdrukking geven heeft de gemeente een eigen betekenis binnen het Koninkrijk van God. Zei Jezus al niet iets over zuurdesem en mosterdzaad?
Elke kleine gemeente heeft haar eigen waarde ...
Het is de moeite waard is om met ander ogen te kijken naar je eigen gemeente te kijken. Problemen die het voortbestaan bedreigen kunnen zo overheersend om aandacht vragen, dat je uit het oog verliest welke waarden en talenten de Geest in deze gemeente ontwikkeld heeft. Dan verlies je uit het oog wat waard is om te behouden en om voort te zetten. Voor je het weet heb je uitverkoop gehouden en heb je onvermoede kansen om je eigen waarde te behouden voorbij laten gaan. Er zijn vormen van voortbestaan denkbaar, die niet afhangen van predikant, kerkgebouw etc. Het evangelie zelf kent immers al bijzondere waarde toe aan gemeenschappen van twee of drie.
Met ander ogen kijken?
Het is niet moeilijk. Vergeet even de problemen en neem de tijd om met elkaar in gesprek te gaan. Vraag elkaar naar ervaringen die van bijzondere betekenis waren in de gemeente. Luister goed en vraag door. De verhalen zullen getuigenissen worden van het werk dat de Geest van Christus in de gemeente teweeggebracht heeft. Belangrijke waarden, gaven en talenten komen aan het licht. Deze getuigende verhalen zullen verlangens wekken en je zult met elkaar gaan dromen van een nieuwe toekomst. Dromen en visioenen horen immers bij de gemeente van Jezus Christus na Pinksteren? Er zullen zich perspectieven openen voor een toekomst die deze gemeente past en wegen om die toekomst in te gaan. Misschien in een pastorale kring, een huisgemeente of in vieringen in samenwerking met een andere gemeente.
Zo eenvoudig is het...?
Zeker, maar het vraagt wel aandacht en enige deskundigheid om dit goed te doen met een gemeente. Als gemeente kun je je laten helpen om dit gesprek met elkaar te voeren. Gemeenteleden kunnen zich laten toerusten om dit proces te begeleiden, of je kunt een beroep doen op speciaal opgeleide gemeentebegeleiders.
Ik kom graag een keer bij je langs om de mogelijkheden te bespreken.
Drs. ing. Marten Knevel
Interim Predikant
M.: 06-41860630